Wikingowie w Polsce

Wikingowie w Polsce

„WIKINGOWIE W POLSCE? Zabytki skandynawskie z ziem polskich” to tytuł wystawy czasowej, którą można oglądać w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie od 24 lutego do 16 lipca 2017 r. Przygotowana wspólnie z Instytutem Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk – jego szczecińskim oddziałem – Ośrodkiem Archeologii Średniowiecza Krajów Nadbałtyckich.

Jest to pierwsza w naszym kraju zakończona powodzeniem próba zebrania w jednym miejscu dużej liczby znalezisk związanych z bezpośrednią obecnością Skandynawów na ziemiach polskich. Stanowi przez to pewną syntezę dotychczasowych badań, choć ma charakter bardziej charakter popularnonaukowy. Adresowana jest do odbiorców w różnym wieku, których niekoniecznie pasjonuje ta problematyka. Mamy jednak nadzieję, że duża część z nich zainteresuje się bliżej tematem obecności wikingów i początkami państwa polskiego po obejrzeniu ekspozycji.

Wbrew przewrotnemu tytułowi wystawa wcale nie mówi o wikingach. Mówi ogólnie o mieszkańcach Skandynawii (Danii, Norwegii i Szwecji), spośród których ci sławni wojownicy się wywodzili. Celowo skupiamy się na właściwych mieszkańcach Półwyspu Skandynawskiego, przybyszach zza morza, pomijając wątki związane z tzw. pośrednictwem, np. z ruskimi Waregami. Ekspozycja traktuje nie tylko o monarchii wczesnopiastowskiej. Prezentowane zagadnienia dotyczą także Pomorza Zachodniego, incydentalnie w tym czasie leżącego w obrębie monarchii wczesnopiastowskiej, oraz ziem zamieszkiwanych przez Prusów. Dotyczy więc ona całości tego obszaru, który wchodzi w skład współczesnej Polski. Chronologicznie wystawa obejmuje okres od IX do XII w.

ciekawe miejsca w polsce - wikingowie
Skarb Truso, zawieszka w kształcie postaci kobiecej w długiej sukni, Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu, fot. Lech Okoński

„WIKINGOWIE W POLSCE?” prezentuje prawie 120 artefaktów, które identyfikowane są jako wyroby skandynawskie. Jest to ogromna część całości tego rodzaju przedmiotów wydobytych podczas prac archeologicznych na terenie dzisiejszej Polski. Są wśród nich zarówno zabytki uzbrojenia, jak i biżuteria, drobne przedmioty codziennego użytku, skarby itp. Wśród nich znajdują się także i takie, które do tej pory nie były pokazywane szerszemu gronu odbiorców.
Zabytki pochodzą z kolekcji kilkunastu muzeów i placówek naukowo-badawczych z całego kraju. Prócz samych „niemych” artefaktów wystawa stara się przedstawić odpowiedzi na niektóre istotne pytania dotyczące skali i charakteru obecności Skandynawów na ziemiach polskich w okresie wczesnego średniowiecza. Skandynawów, którzy owszem byli, ale których liczba i charakter obecności w żaden raczej sposób nie wyróżniały ich spośród innych obcokrajowców docierających lub nawet osiedlających się w dorzeczach Odry i Wisły przed tysiącem lat.

ciekawe miejsca w polsce - wikingowie
Nakładka głowicy miecza, XI w., fot. Jerzy Andrzejewski

Wystawa to pewna forma polemiki z występującymi dosyć często w publikacjach popularnonaukowych czy też na różnorodnych forach internetowych hipotezami dotyczącymi skali i zasięgu oddziaływania Skandynawów na ziemie polskie. Ich autorzy niekiedy wyolbrzymiają pewne zjawiska, a na tej podstawie gloryfikują pewne fakty, nie dostrzegając ich rzeczywistej skali, pomijając przy tym niektóre aspekty choćby kulturowe czy etniczne. Jest jednocześnie nasza wystawa pewną odpowiedzią na swoistą modę „na wikingów”, która od kilkunastu lat dostrzegalna jest w naszym kraju.
Ekspozycji towarzyszą różnego rodzaju działania popularyzatorskie i edukacyjne skierowane do wszystkich naszych Gości niezależnie od wieku oraz stopnia zainteresowania tematem.

wystawa czasowa | czas trwania: 24 lutego 2017 r. – 16 lipca 2017 r.
miejsce: sala wystaw czasowych + sala edukacyjna MPPP w Gnieźnie
wernisaż: 24 lutego 2017 | godz. 13.00 (wstęp wolny!)
kuratorzy wystawy:
dr hab. Andrzej Janowski (Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk)
dr Michał Bogacki (MPPP w Gnieźnie)
Tomasz Sawicki (MPPP w Gnieźnie)
konsultacje:
dr hab. Jakub Morawiec (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
dr Leszek Gardeła (Uniwersytet Rzeszowski)

O Muzeum

Powstanie muzeum w Gnieźnie związane jest z prowadzonymi tu od 1948 roku badaniami archeologicznymi, których celem było poznanie historii oraz uzyskanie zabytków dokumentujących początki państwa polskiego i jego pierwszej stolicy. Rezultaty odkryć stały się impulsem do powołania w 1956 roku gnieźnieńskiego Oddziału Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, z siedzibą przy ul. św. Jana 9, gdzie przez prezentowano głównie zabytki pochodzące z wykopalisk.

W 1966 roku zrodził się pomysł budowy pomnika Mieszka I i Bolesława Chrobrego, pierwszych historycznych władców Polski. Pomnikiem tym stał się kompleks budynków mieszczących obecnie: muzeum, aulę widowiskową oraz liceum ogólnokształcące. Realizację rozpoczęto w 1973 roku według projektu wykonanego w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Budowa pomnika była okazją do utworzenia samodzielnej placówki muzealnej w Gnieźnie.

Ciekawe miejsca w Polsce na weekend

Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie jako instytucję powołano do życia w 1973 roku. Nastąpiła zmiana profilu działalności: z archeologicznego na wielodziałowe, z rozbudowanym już działem archeologicznym oraz stworzonymi od podstaw historycznym i historii sztuki. Od połowy lat 70. trwały też przygotowania głównej wystawy stałej, mającej być podsumowaniem ówczesnego stanu badań nad kształtowaniem się polskiej państwowości. Uroczyste otwarcie stałej ekspozycji „Początki państwa polskiego” w nowym gmachu przy ulicy Kostrzewskiego 1 nastąpiło w marcu 1983 roku.

Nasze Muzeum jest instytucją zajmującą się głównie dziedzictwem polskiego średniowiecza oraz historią Gniezna i regionu. Posiada zbiory archeologiczne, sztuki, historyczne i archiwalne; prowadzi działalność naukowo-badawczą, wydawniczą oraz edukacyjną w ramach lekcji muzealnych. Obok systematycznie wzbogacanych o nowe eksponaty wystaw stałych w muzeum organizuje się różnorodne, przekrojowe ekspozycje czasowe prezentujące zabytki od pradziejów, poprzez średniowiecze i czasy nowożytne, aż po współczesność.

WYSTAWY STAŁE:

POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO – Wystawa o początkach naszej państwowości z filmami 3D

Zwiedzanie wystawy „Początki państwa polskiego”

  • rozpoczęcie zwiedzania co 20 minut
  • ostatnia możliwość zwiedzenia całej wystawy (wszystkich trzech części) na godzinę przed zamknięciem muzeum

 

Wikingowie w Polsce
„POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO”, FOT. FOTOSTUBE

 

EDUKACJA

Jednym z celów Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie jest popularyzacja przeszłości, a efekty naszych działań rozpowszechniane są w wielu miejscach. Muzeum świetnie wykorzystuje do tego internet, w szczególności media społecznościowe i aplikacje multimedialne. Warto jednak zapoznać się także ze standardową działalnością instytucji – z ofertą zajęć muzealnych.

TEMATY LEKCJI MUZEALNCH:
• Jak powstało państwo polskie?
• Jak żyli ludzie 1000 lat temu?
• Życie codzienne gnieźnian w XIX i na początku XX wieku
• Od grodu do współczesnego miasta
• Piastów malowane dzieje
• Drzwi Gnieźnieńskie
• Średniowieczne Gniezno
• Od przedmiotu do historii, czyli po co są muzea?
WARSZTATY:
• Warsztat młodego odkrywcy rodzinnych historii
• Warsztat architektoniczny
• Warsztat średniowiecznego skryby

Oferujemy swoim odbiorcom, mieszkańcom Gniezna, Wielkopolski oraz turystom krajowym i zagranicznym najwyższej jakości usługi wystawiennicze i edukacyjne, popularyzując aktualny stan badań nad historią i kulturą Średniowiecza, a zwłaszcza problematyki początków państwa polskiego oraz rozwoju Gniezna i regionu Wielkopolski.

Pragniemy przy tym propagować wśród zwiedzających poczucie wielkiej wagi polskiej historii, a także polskich tradycji patriotycznych.

Muzeum przechowuje i otacza właściwą troską wytwory kultury i świadectwa historii powstałe w okresie od pradziejów do czasów dzisiejszych. Uczestnicząc w życiu kulturalnym naszej współczesności, chcemy także zaznajamiać naszych odbiorców z dziełami sztuki powstającymi obecnie i w nieodległej przeszłości, których forma i środki wyrazu wykraczają poza ścisłe ramy sztuk plastycznych.

Muzeum prowadzi działalność naukową, badawczą, wydawniczą oraz popularyzatorską, czynnie współpracuje na tych polach ze swoimi dotychczasowymi partnerami, w tym zwłaszcza z innymi muzeami i ośrodkami akademickimi, jak również czyni i będzie czynić w przyszłości starania o nawiązanie kontaktów z nowymi partnerami.

BĄDŹ NA BIEŻĄCO:

muzeumgniezno.pl

facebook.com/mpppgniezno

Godziny otwarcia:

Muzeum zaprasza od wtorku do niedzieli

9.00–17.00 (październik – marzec)
9.00–18.00 (kwiecień – wrzesień)

niedziela – dzień wolnego wstępu
poniedziałek – Muzeum nieczynne
Ceny biletów
NORMALNY 10 zł

ULGOWY 7 zł

RODZINNY 30 zł

EDUKACYJNY 5 zł

WARSZTATY 8 zł

GRUPOWY NORMALNY (pow. 10 osób) 9 zł / os.

GRUPOWY ULGOWY (pow. 10 osób) 6 zł / os.

Ważne kontakty:

Zwiedzanie: zgłoszenia grup, rezerwacje, zapisy na lekcje muzealne, informacje o wystawach
tel. 61 426 46 41 w. 210 | rezerwacje@muzeumgniezno.pl

​Edukacja: lekcje muzealne – informacje o lekcjach muzealnych
tel. 61 426 46 41 w. 221 | edukacja@muzeumgniezno.pl

[mapsmarker marker=”60″]